De oorlogsmusea van Berlijn

Er wordt nu vrolijk en in vrijheid gewoond en gewerkt, gewinkeld en feestgevierd. Maar zo is het niet altijd geweest in Berlijn. Nog maar een kwart eeuw geleden werden Oost-Duitsers doodgeschoten als ze probeerden te vluchten naar het vrije westen, en een halve eeuw eerder stond heel Berlijn in brand. Veel littekens zijn inmiddels verdwenen, maar talloze plekken in de stad herinneren nog altijd aan het turbulente verleden.

Kunst & Cultuur
Tentoonstelling in de martelkelder van de Gestapo

Tentoonstelling in de martelkelder van de Gestapo

De terreur van de Tweede Wereldoorlog

De Prinz-Albrecht-Straße was in de nazitijd vermoedelijk de meest angstaanjagende straat op aarde; hier stonden vlakbij elkaar de hoofdkwartieren van de Sicherheitsdienst, de Gestapo en de SS. In 1945 werden die gebouwen platgebombardeerd. Nu staat er bij een overgebleven stuk Berlijnse Muur, op de plaats van de voormalige martelkelder, het monument ‘Topographie des Terrors’. Wat begon als een sobere openluchtexpositie over de wreedheden van het naziregime, is inmiddels uitgegroeid tot een modern tentoonstellingsgebouw en documentatiecentrum.

Het kantoor van Stasi-chef Erich Mielke

Het kantoor van Stasi-chef Erich Mielke

De stiekeme praktijken van de Stasi

Het kolossale hoofdkwartier van de Staatssicherheitsdienst, de oppermachtige en gevreesde geheime dienst van de DDR, biedt nu onderdak aan een museum. Er zijn tentoonstellingen over de stiekeme praktijken van de Stasi, met vitrines vol spionageattributen, zoals kleine cameraatjes die in het portier van een Trabant zijn ingebouwd. Misschien nog wel indringender is de in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven etage van Stasi-generaal Erich Mielke, met zijn bureau en privévertrekken, de kantoren van zijn spionnen, vergaderzalen en de personeelskantine.

Het Muurmuseum staat naast Checkpoint Charlie

Het Muurmuseum staat naast Checkpoint Charlie

Over de muur bij Checkpoint Charlie

Al een jaar nadat in 1961 de bouw van de Muur begon, werd dit Muurmuseum geopend. Oorspronkelijk was het gevestigd in een appartement in de Bernauer Straße, waar ook nu nog een restant van de Muur staat, maar al snel verhuisde het museum naar de huidige locatie bij Checkpoint Charlie – de bekendste en beruchte grensovergang tussen West- en Oost-Berlijn. Waar ooit vluchtplannen zijn gesmeed, wordt nu uitvoerig de geschiedenis van de Muur belicht. De talloze creatieve manieren waarop zo’n vijfduizend Oost-Duitsers wisten te ontsnappen tonen hoe vindingrijk mensen kunnen zijn. Ze vormen een welkom tegenwicht voor alle oorlogsgruwelen.

Bekijk Reisgids Een vlucht boeken

Gerelateerde artikelen